Quảng Bình Quan - Chứng nhân lịch sử hơn 400 tuổi

Nằm ở khu vực trung tâm thành phố Đồng Hới, Quảng Bình Quan sừng sững, nhuốm màu thời gian, như một chứng nhân lặng lẽ theo dõi sự đổi thay từng ngày của mảnh đất nắng gió. Ít ai biết rằng, công trình này đã có tuổi đời gần nửa thiên niên kỷ, gắn bó với nhiều giai đoạn truân chuyên của Quảng Bình. Cùng Vietnam Tourits nhìn lại công trình được xem là biểu tượng của Quảng Bình trong bài viết dưới đây.

Giới thiệu chung về Quảng Bình Quan

Quảng Bình Quan là một trong những di tích lịch sử nổi bật của Quảng Bình. Công trình này được chúa Nguyễn xây dựng vào năm 1639 với mục đích chống lại những đợt tấn công của chúa Trịnh. Quảng Bình quan thuộc hệ thống Luỹ thầy Quảng Bình, do Đào Duy Từ thiết kế và chỉ đạo xây dựng. Sở hữu địa thế lý tượng với dáng lưng tựa núi gần khe chắc chắn, tạo nên một bức bình phong vững chãi để ngăn chặn quân địch tấn công.

Quảng Bình Quan nằm trên tuyến đường huyết mạch Bắc Nam, trấn giữ đường thuỷ từ cửa biển Nhật Lệ. Do đó, đây được xem là công trình chiến lược góp phần quan trọng vào quá trình ngăn chặn sự tấn công của chúa Trịnh vượt sông Gianh. Trong thế trận căng thẳng, Quảng Bình quan luôn được canh gác nghiêm ngặt. Người dân xưa muốn qua lại phải trình đủ giấy tờ xem xét kỹ lưỡng mới được cho qua.

Trong kháng chiến chống Pháp, Quảng Binhg Quan đã bị quan đội Pháp phá huỷ khi rút lui khỏi Đồng Hới vào năm 1954. Sau đó, công trình đã được xây dựng lại nhưng đến năm 1965, đế quốc Mỹ lại tiếp tục ném bom phá hoại. Công trình hiện tại đã được phục dựng lại, trở thành biểu tượng to lớn, có ý nghĩa về mặt nghệ thuật cũng như lịch sử, biểu tượng của vùng đất Quảng Bình anh hùng quật khởi.

Kiến trúc của Quảng Bình Quan cũng khá độc đáo. Theo Đại Nam Nhất Thống Chí, “cửa quan dài hai trượng 1 thước, rộng hai trượng 5 thước; thành ngoài bảo vệ cửa quan dài 14 trượng 6 thước cao 3 thước, năm Minh Mệnh thứ (1826) xây gạch đá…’’ Kiến trúc của Quảng Bình Quan cũng được đánh giá là khá độc đáo, là nguồn cảm hứng cho nhiều nhà nghiên cứu kiến trúc quân sự.

Quảng Bình Quan vào năm 1824 đã được vua Minh Mạng cho trùng tu, nâng cao tầng tháp canh bằng bạch nung. Lúc bấy giờ, công trình này được đưa vào danh sách công trình lịch sử độc đáo của đất nước. Đặc biệt, Quảng Bình quan cũng được đúc nổi và Nghi Đinh đặt ở trước Thế Miếu ở Tử Cấm Thành.

Công trình Quảng Bình Quan nằm ở ngay trung tâm thành phố Đồng Hới, ở vị trí huyết mạch giao thông của thành phố với 4 ngả đường: phía Nam đi Huế, phía Bắc đi Hà Nội, phía Tây là đi Đức Ninh và phía Đông là tuyến đường Mẹ Suốt ra bến sông Nhật Lệ.

Quảng Bình Quan hiện tại đã được phục chế lại theo nguyên bản có từ cách đây hơn 3 thế kỷ sau nhiều lần bị các thế lực phá hoại.

Cách di chuyển đến Quảng Bình Quan

Việc di chuyển đến địa điểm tham quan Quảng Bình Quan khá dễ dàng do công trình này nằm ngay trên tuyến đường huyết mạch Bắc – Nam hiện nay.

Phương tiện di chuyển đến Quảng Bình quan có thể đi bộ, xe máy, ô tô, xe điện do vị trí rất dễ tìm, ở ngay gần ngã tư đường, cách chợ Đồng Hới khoảng 5 phút đi xe, cách sân bay khoảng 7km, cách ga Đồng Hới khoảng 2km.

Các địa điểm du lịch gần Quảng Bình Quan

Trong hành trình khám phá câu chuyện lịch sử và vẻ đẹp kiến trúc của Quảng Bình Quan, các bạn có thể kết hợp tham quan thêm một số điểm du lịch Quảng Bình khá gần với Quảng Bình Quan dưới đây:

Thành cổ Đồng Hới

Thành cổ Đồng Hới hiện nay nằm tại vị trí khá gần sông Nhật Lệ, nằm trong tổng thể cụm di tích quân sự ở Đồng Hới trong thời kỳ chiến tranh Trịnh Nguyễn căng thẳng. Thành cổ hiện nay chỉ còn một đoạn ngắn, xung quanh vẫn còn hào nước. Khám phá thành cổ giúp chúng ta hiểu thêm về một giai đoạn thăng trầm của đất nước cũng như kiến trúc độc đáo của công trình quân sự Việt Nam trước đây.

Tượng đài Mẹ Suốt

Tượng đài Mẹ Suốt nằm trên đường đường Quách Xuân Kỳ, gần chợ Đồng Hới. Mẹ Suốt là bà mẹ Việt Nam anh hùng đặc biệt trong kháng chiến cứu quốc. Mẹ vững đôi tay chèo đã chèo thuyền chở bộ đội, lương thực, đạn dược qua sông Nhật Lệ, đóng góp lớn trong sự nghiệp giải phóng dân tộc. Bức tượng tái hiện lại hình ảnh mẹ với mái chèo hiên ngang, anh dũng, thể hiện sự biết ơn của người dân Quảng Bình nói riêng và cả nước nói chung đối với mẹ.

Di tích tháp chuông nhà thờ Tam Toà

Đây là nhà thờ khá lớn và nổi tiêng tại Đồng Hới trước đây, được xây dựng theo lối kiến trúc Bồ Đào Nha, được xem là một trong các nhà thờ có kiến trúc đẹp nhất thời bấy giờ. Quy mô của nhà thờ có thể phục vụ khoảng 1200 giáo dân cùng lúc. Sau hiệp định Giơ-ne-vơ, các giáo dân di chuyển vào Nam nên nhà thờ không còn được sử dụng. Tháng 2/1965, trong một trận ném bom, công trình đổ sập gần như hoàn toàn, chỉ còn lại cột trụ trên móng đá và tháp chuông.

Biển Nhật Lệ

Nhật Lệ được đánh giá là biển đẹp của Quảng Bình và là một trong những bãi biển đẹp nhất miền Trung. Bãi cát trắng trải dài mịn màng, sóng biển êm ả vỗ về, những hàng quán hải sản ven biển với đủ loại hải sản thơm ngon dường như là thiên đường đối với những ai mê biển, yêu mùa hè. Biển Nhật Lệ chỉ cách Quảng Bình Quan khoảng hơn 3km, ghé biển Nhật Lệ tắm biển, vui chơi nhé.

Biển Bảo Ninh

Một bãi biển khác tại thành phố Đồng Hới cũng rất được yêu thích là biển Bảo Ninh. Bãi biển này chinh phục du khách nhờ vẻ đẹp bình yên, hoang sơ, yên bình. Tại Bảo Ninh, các bạn có thể thoả sức tắm biển, nằm tắm nắng trên bãi cát mịn màng, thưởng thức một quả dừa mát lạnh thơm ngon.

Đồi cát Quang Phú

Tham quan, tắm biển thoải mái rồi, hãy đến vui chơi trượt cát, đi xe địa hình tại đồi cát Quang Phú nhé. Đồi cát nằm tại xã Quang Phú của thành phố Đồng Hới, những cồn cát cao và thoải, là địa điểm lý tưởng để thực hiện trò chơi trượt cát hay check-in sống ảo.

Quảng Bình Quan không chỉ có ý nghĩa về mặt lịch sử mà còn phản ánh trí tuệ, tầm nhìn quân sự của thế hệ đi trước trong giai đoạn đất nước loạn lạc. Đến Quảng Bình đừng quên dành vài phút ghé lại tham quan công trình này để hiểu hơn về thời kỳ hào hùng của người dân Quảng Bình trong cuộc chiến giành độc tập.