Lễ hội đua thuyền Lệ Thuỷ - Di sản văn hoá phi vật thể Quốc gia
Lễ hội đua thuyền trên sông Kiến Giang là hoạt động văn hoá, thể thao được tổ chức thường niên vào mỗi dịp 2/9 tại quê hương của Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Lệ Thuỷ. Lễ hội nhằm tưởng nhớ đến công lao của Bác Hồ và các anh hùng chiến sĩ đã hy sinh vì đất nước, cầu mưa thuận gió hoà, mùa màng bội thu, làm ăn thuận lợi.
Nguồn gốc lễ hội đua thuyền Lệ Thuỷ
“Dù ai đi tây về đông
Mồng 2 tháng 9 cũng mong về nhà
Về nhà xem hội quê ta
Dưới sông bơi trải, nhà nhà cờ bay”.
Người Lệ Thuỷ không ai không biết đến đoạn thơ được lưu truyền này, như một lời nhắc nhở đi đâu, làm gì thì làm, cứ đến hội thuyền là phải về nhà ngay.
Hội đua thuyền Lệ Thuỷ có lịch sử lên đến 600 năm. Tương truyền, trong một đêm vị Thành hoàng khai khẩn vùng đất Lệ Thủy nằm chiêm bao thấy một cụ già râu tóc bạc phơ đến bảo: “Muốn mưa thuận gió hòa thì cứ mỗi dịp khai xuân nên có lễ hội đua thuyền để cầu đảo, để khai thông sông rạch. Tâm nguyện của người dân sẽ được trời đất chứng giám mà phù hộ, độ trì”.
Sau hàng trăm năm duy trì và tổ chức vào dịp Tết nguyên đán thì từ năm 1946, con dân Lệ Thủy đã xin với trời đất chuyển lễ hội đua bơi truyền thống vào mùa xuân sang ngày 2-9 để mừng Tết Độc lập. Đây được xem là lễ hội lớn và quan trọng nhất đối với người dân Lệ Thuỷ và Quảng Bình.
Quá trình chuẩn bị kéo dài nhiều tháng
Dù hội đua chỉ diễn ra trong vòng vài tiếng sáng ngày 2/9 nhưng quá trình chuẩn bị cho lễ hội có thể diễn ra từ trước đó nhiều tháng. Ngay từ tháng 6, tháng 7, làng nào của Lệ Thuỷ cũng tập trung chuẩn bị tu sửa thuyền bè, tập luyện hăng say, mong muốn đạt thứ hạng tốt nhất trong hội đua.
Người dân còn rất kỹ lưỡng, xem ngày đẹp để hạ thuỷ thuyền đua, mong muốn thuyền của đội mình thuận buồm xuôi gió, an toàn và đạt được thành tích tốt nhất.
Mỗi chiếc thuyền đua được trang trí đẹp mắt, đồng phục của mỗi đội đua cũng khá cầu kỳ, nổi bật. Công tác tuyển chọn vận động viên cho hội đua vô cùng kỹ lưỡng. Dù là nam hay nữ cũng phải đảm bảo các yếu tố quan trọng: Vừa phải có thể lực tốt, kỹ năng chèo thuyền giỏi, vừa phải có sức bền cao để hoàn thành hết đường đua.
Hội đua thuyền rộn ràng – Nét đẹp của vùng đất Lệ Thuỷ anh hùng
Là quê hương của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, bất cứ người con nào của Lệ Thuỷ cũng mong muốn phát huy truyền thống anh hùng của quê hương. Hội đua thuyền mỗi dịp 2/9 như là một cách để thể hiện sự quyết chiến, mạnh mẽ, không quản khó khăn, đồng thời lưu giữ nét đẹp truyền thống hàng trăm năm của cha ông.
Quãng đường đua dài 24km đối với đội đua nam và 18km đối với đội đua nữ, lấy ngã ba Mũi Viết (Thượng Phong) làm điểm buông phao xuất phát và về đích.
Hành trình dọc bờ sông nơi đoàn đua đi qua rợp bóng cờ hoa, băn rôn, biểu ngữ và âm thanh cổ vũ sôi động của người dân.
Lễ hội đua thuyền Lệ Thuỷ đã được công nhận là Di sản văn hoá phi vật thể Quốc gia vào năm, 2019.
Đến với Quảng Bình dịp 2/9 này, đừng quên ghé Lệ Thuỷ vào sáng 2/9 để tham gia cổ vũ cho các đội đua thuyền nhé.